اعوان فعلیاعوان فعلی یکی از اصطلاحات بهکار رفته در علم منطق بوده و به معنای افعال مکمل تاثیر خطابه و خارج از آن است. ۱ - توضیح اصطلاحبرای تکمیل تاثیر حجت اقناعی یا خطابه از اموری خارج از خطابه کمک گرفته میشود که «اعوان» نام دارد. اعوان به لحاظ نقش گفتار یا کردار در آن به اعوان قولی و اعوان فعلی تقسیم میشود. هر یک از این دو ممکن است به یکی از دو وجه ذیل تحقق یابد: ۱. بدون به کار بردن حیله و صناعت، مانند استشهاد به شهود یا خط و امضا، چک، اسناد رسمی و… که «نصرت» نام دارد. ۲. با به کار بردن حیله و صناعت، مانند ایجاد رقت و… در شنونده تا وی را آماده پذیرش کند که به آن «استدراجات» گفته میشود. بیشتر منطقدانان تنها به تقسیم اعوان به استدراجات و نصرت اکتفا کرده و به تقسیم آن به اعوان فعلی و اعوان قولی اشارهای نکردهاند. [۵]
مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۳۴۵.
۲ - مستندات مقالهدر تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: (۱) خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس. (۲) علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید. (۳) مظفر، محمدرضا، المنطق. (۴) خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی. (۵) مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد. ۳ - پانویس
۴ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «اعوان فعلی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۱۱/۹. |